top of page
Search
  • Writer's pictureΓιώργος Πουλόπουλος

Η Εθνογένεση και τα Κράτη, ως αποτελέσματα Ετεροκαθορισμού στο Διεθνές Δίκαιο

Updated: Apr 19, 2022



Με αφορμή την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ισχύς του Διεθνούς Δικαίου άρχισε να αμφισβητείται εκ των έσω, φέρνοντας τη Νομική Σκέψη στα όριά της κι αντιμέτωπη με θεμελιώδη ερωτήματα που οδηγούν σε πολύπλοκα παράδοξα. Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα του Διεθνούς Δικαίου είναι η de facto αυθυπαρξία ενός Αυτόνομου, Εθνικά Προσδιορισμένου, Κράτους. Πάνω σε ποιες βάσεις ορίζεται η Νομική Κατοχύρωση και το Βασικό Συμβόλαιο (Basic Contract) που προσδιορίζει την οντότητα μιας Χώρας, Κράτους, Λαού, πέραν της Ιστορίας του; Κι αν είναι αυθαίρετες οι βάσεις αυτές, αντικειμενικά, τότε ποια Ιστορική/Ανθρωπολογική/ Κοινωνική Συντεταγμένη οριοθετεί και δίνει ύπαρξη σε μια Γεωπολιτική Οντότητα ως ''Χώρα''/''Κράτος''; Ο Εθνικός Αυτοπροσδιορισμός θα πουν πολλοί. Όμως τι είναι ο Εθνικός Αυτοπροσδιορισμός; Είναι μια Συλλογική Ταυτότητα με Ιστορικές και Κοινωνικές (αλλά και Οικονομικές) Βάσεις. Στις Κοινωνικές Βάσεις συμπεριλαμβάνοται οι θρησκευτικές, πολιτικο-ιδεολογικές έως και οι προσωπολατρικές εάν έχουμε να κάνουμε με φαινόμενα κληρονομικών Ηγεμονιών, Θεοκρατιών και Ιδρυτών-Ευεργετών. Έπειτα, από που καθορίζεται η Συλλογική Ταυτότητα; Μα φυσικά από τον Ετεροκαθορισμό. Στο ''Εμείς'' και οι ''Άλλοι'' ή ακόμα καλύτερα στο ''Εμείς'' ένταντι των ''Άλλων'' όπως συμβαίνει συνεχώς στην Ιστορία. Συνεπώς, τα Διεθνή Συμβόλαια που αποτελούν τις συντεταγμένες για τη Νομική Κατοχύρωση των Χωρών/Κρατών/Λαών αποτελούν τη Συλλογική Ταυτότητα, η οποία μάλιστα προσδιορίζεται από τον Ετεροκαθορισμό. Αυτό ισχύει από Νομικής Πλευράς, από πλευράς Διεθνών Συμβάσεων. Εξού κι ο όρος ''Σύμβαση'': Συμβιβασμός ανάμεσα σε Ετεροκαθορισμένους Διαδίκους, δηλαδή αντιπάλους στο εκάστοτε Διεθνές Δικαστήριο (όπου από τις 26 Ιουνίου του 1945, εδρεύει στη Χάγη της Ολλανδίας).

Από Βιολογικής/Ανθρωπολογικής Πλευράς, πέραν από κάθε Διεθνές Δικαστήριο ή συναφή θεσμό, υπάρχει ένας θεμελιώδης εγκεφαλικός/κοινωνιοβιολογικός μηχανισμός που προσδιορίζει την Αντίληψη της Εθνικής Ταυτότητας. Ο μηχανισμός αυτός δεν διατηρεί μόνο σε συνοχή το άτομο με την κοινωνία του αλλά και την κοινωνία (κράτος) με τον υπόλοιπο κόσμο στην υδρόγειο, όπου γίνεται αντιληπτός κι εκδηλώνεται σε καταστάση Παγκόσμιας Κρίσης, όπως για παράδειγμα η Πανδημία του COVID-19 ή η κινητοποίηση χωρών που έχει προκύψει μετά την Ανθρωπιστική Κρίση λόγω της εισβολής της Ρωσίας του Πούτιν στην Ουκρανία . Σε επίπεδο Κοινωνίας/Κράτους/Χώρας, η ψευδαίσθηση του Έθνους και της Εθνικής Ταυτότητας παίζει ζωτικό ρόλο στην αντίληψη μιας Κοινωνίας/Κράτους/Χώρας ως προς το υπόλοιπο Διεθνές Περιβάλλον της. Η παράμετρος αυτή λοιπόν, είναι καθοριστική για διαμόρφωση της Εξωτερικής Πολιτικής, υπό την έννοια ότι καθορίζει τις παραμέτρους μέσα στις οποίες λειτουργεί η Εξωτερική Πολιτική αυτή: Δηλαδή να ορίζει ποια είναι τα εθνικά συμφέροντα εντός και εκτός της χώρας. Εδώ ο Ετεροκαθορισμός είναι καταλυτικής σημασίας, κυρίως ως Μηχανισμός Φυσικού Δικαίου, θεμελιωμένου εξελικτικά κι ''εμφυτευμένου'' στα νευρωνικά κυκλώματα των ανθρώπων, sui generis. Το ''Εμείς και οι Άλλοι'', είναι ένας μηχανισμός πλήρως ενσωματωμένος στην ανθρώπινη φύση και συνυφασμένος με αυτήν. Για να μπορέσει μία πληθυσμιακή ομάδα να καταστήσει εαυτήν διακριτή και ικανή να εμπνεύσει ένα μαζικό κίνημα Εθνικισμού και Εθνικής Ταυτότητας θα πρέπει να έχει καταφέρει να ενεργοποιήσει ένα συλλογικό νοητικό όριο, κάποιου είδους Εθνοτικά Σύνορα μεταξύ του Εαυτού της και της Ετερότητας. Αυτό πολλές φορές είναι ετεροκαθορισμένο, ξεκινάει από έξω, δηλαδή από το πώς μας αντιλαμβάνεται/ορίζει ο σημαντικός Άλλος, στη συγκεκριμένη κατάσταση και στον χώρο. Ένας καθορισμός που μπορεί να γίνει αποδεκτός ή όχι, στην προσπάθεια ανεύρεσης/σύνθεσης/ορισμού του Συλλογικού Εαυτού. Στην Ιστορία και τη Γεωπολιτική, αυτός ο καθορισμός καθίσταται η κύρια μορφή διάκρισης του Εαυτού μας και Συλλογικής Ταυτότητας που οδηγεί σε Πολιτική Κινητοποίηση εναντίον του Απειλητικού Άλλου. Η εξωτερική απειλή ενισχύει την Εσωτερική Αυτοταυτότητα και συνοχή και με βάση τα συμφέροντα του εκάστοτε λαού και των κυβερνώντων του, αρχίζει ένα ''τουρνουά'' που καλείται Παγκόσμια Γεωπολιτική Σκακιέρα. Κι έτσι ακριβώς, συντελείται η Εθνογένεση. Η γένεση ενός Έθνους, ενός Κράτους, μιας Χώρας, μιας καλά καθορισμένης και οριοθετημένης Κοινωνίας σε κάποιο γεωγραφικό τμήμα της υδρογείου, με γεωγραφικά όρια καθορισμένα από τις Ιστορικές και Πολιτικές Αναγκαιότητες: Από τη Γεωπολιτική, συμπεριλαμβανομένων της Γεωστρατηγικής και της Οικονομίας, της Διαχείρισης Πόρων, της Ανάπτυξης και φυσικά της Διπλωματίας.




Η Κροατία ως Παράδειγμα

Εδώ μπορώ να παρουσιάσω ένα παράδειγμα de facto σύνθεσης Χώρας/Έθνους/Κράτους με επίσημη κατοχύρωση ύπαρξης, βάσει του Διεθνούς Δικαίου: Το παράδειγμα της Κροατίας (Hrvatska). Ένα παράδειγμα de facto μετάλλαξης Εθνοτικών Συνόρων. Η Kροατική Eθνική Tαυτότητα, συνετέθη στην ενδοχώρα της Αυστροουγγαρίας τον 19ο αιώνα, μέσω κοινωνικών και οικονομικών ζυμώσεων, με κύριο κίνητρο τον υλικό ανταγωνισμό σε πόρους και γη των Σλαβόφωνων πληθυσμών της ενδοχώρας έναντι των Ούγγρων οι οποίοι αποτελούσαν την πιο προνομιούχο σε υλικά αγαθά και πολιτικώς δεσπόζουσα εθνότητα της ενδοχώρας αυτής. Οι Ούγγροι κατείχαν εξουσία σε γη, πόρους και ανθρώπους λόγω της Κληρονομικής Αυτοκρατορικής Αριστοκρατίας μέσω της οποίας ήταν διαστρωματωμένη η κοινωνία τους. Ενώ η κοινωνία των Κροατών παρέμενε παραδοσιοκρατική αγροτο-ποιμενική με τη διαστρωμάτωση των τοποτηρητών Βάνων (Hrvatski Ban) και με την Σπάνη των Αγαθών να είναι κυρίαρχη οικονομική κατάσταση στο σύνολο της κοινωνίας αυτής. Τις περισσότερες φορές, οι Βάνοι διορίζονταν από τους Ούγγρους Αριστοκράτες ή ήταν οι ίδιοι Ούγγροι Αριστοκράτες που καταπίεζαν κοινωνικά και οικονομικά τους Σλαβόφωνους Κροάτες. Κατά τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Πορφυρογέννητο, η λέξη ''Van'' (Βαν) στην κοινή Ογουρική Τουρκική και στη Χαζαρική σήμαινε ''Κύριος'' και οι Σλάβοι πρόφεραν το ''Van'' ως ''Ban'', δηλαδή ''Μπαν''. Βάνοι ή κατά το Σλαβικότερον Μπάνοι σήμαινει ''Κύριοι'', ''Αφέντες''. Οι Κροάτες υιοθέτησαν τον τίτλο αυτόν απευθείας από τους Ούγγρους (όπου οι Ούγγροι μιας και ''γεννήθηκαν'' ως έθνος εντός του Μεγάλου Χαγανάτου των Χαζάρων, υιοθέτησαν τον τίτλο από την Χαζαρική κοινωνική διαστρωμάτωση).


Οι Κροάτες (Hrvati), ως εθνοπολιτισμική και ταξικά προσδιοριζόμενη εθνοτική ''φυλή'', χρησιμοποιώντας των επιθετικό Ετεροκαθορισμό έναντι των Ούγγρων (Μαγυάρων), άρχισαν να τόνιζουν τη Νοτιοσλαβική (Γιουγκοσλαβική) πολιτισμική και γλωσσική τους ιδιαιτερότητα, αναφερόμενοι στην πατρογονική κοιτίδα τους, τη Λευκή Κροατία (Bijela Hrvatska) της Δυτικής Ουκρανίας και της Μπουκοβίνας (περιοχή στα Ανατολικά Καρπάθια, διαμοιρασμένη σήμερα ανάμεσα στη Ρουμανία και την Ουκρανία) καθώς και στα Πρωτο-Ιρανικά φύλα της Αζοφικής Θάλασσας. Επίσης, το 1830, ο Κροάτης Γλωσσολόγος και Πολιτικός Ljudevit Gaj, ο οποίος ήταν Βουργουνδός στην καταγωγή κι από παλαιά οικογένεια Ουγενότων (Γαλλογερμανών Προτεσταντών), ιδρύει το Πανσλαβικό Ιλλυρικό Κίνημα. Τότε η Κροατία, η Δαλματία μαζί με το Μαυροβούνιο και τη Σλοβενία ονομάζονταν απο κοινού ως Ιλλυρία* στον διοικητικό χάρτη της Αυστροουγγαρίας, κι επομένως ο Gaj έδωσε εθνική αυθυπαρξία στους μη-Ούγγρους και στους μη-Γερμανούς Σλαβόφωνους Χριστιανικούς Πληθυσμούς της ευρείας αυτής γεωφραφικής ζώνης. Έπειτα από την κίνηση αυτή του Gaj, οι Πανσλαβιστές Νοτιοσλάβοι Διανοούμενοι της Αυστροουγγαρίας υποστήριξαν την ένωση όλων των Νοτιοσλαβικών Λαών σε ένα έθνος, κάτι που είχε ως αιτία την επιλογή ως ''Επίσημης Κροατικής Γλώσσας'', την Στοκαβιανή Διάλεκτο (Shtokavian), η οποία ήταν περίπου ταυτόσημη με τη Σερβική Γλώσσα, όπως είχε ακριβώς διαμορφωθεί, 20 χρόνια αργότερα, το 1850, από τον Σέρβο Γλωσσολόγο Vuk Stefanović Karadžić.


* Η Αρχαία Ιλλυρία περιελάμβανε την έκταση όλων αυτών των σημερινών κρατών: Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Σλοβενία, Κροατία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη καί Σερβία.


Αξίζει εδώ να σημειώσω ότι κατά τους Κροάτες Διανοούμενους, οι Μουσουλμάνοι της Βοσνίας, εθεωρούντο εξισλαμισθέντες Κροάτες που κράτησαν καθαρό το -υποτιθέμενο- ''Κροατικό αίμα''. Χαρακτηριστικό είναι το περίφημο Μανιφέστο του Κροάτη (με καταγωγή από τη Lika, τη γενέτειρα περιοχή του μεγάλου Επιστήμονα κι Εφευρέτη Nikola Tesla) Πολιτικού και Συγγραφέα, Δρος Ante Starčević (η μητέρα του μάλιστα ήταν Ορθόδοξη), το οποίο συνέγραψε το 1899 στο Ζάγκρεμπ. Στο Μανιφέστο του αυτό, έθεσε τις βάσεις για το Νέο Ανεξάρτητο Κροατικό Κράτος, με δυο βασικές Θρησκείες για τη σύνθεσή του: Τον Ρωμαιοκαθολικισμό και το... Ισλάμ..! Εξού και το πολιτισμικό αμφιταλάντεμα των Μουσουλμάνων Βοσνίων ανάμεσα σε Κροατία και Ανεξάρτητη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τους οποίους ο Starčević θεωρούσε τους πιο γνήσιους, καθαρούς Κροάτες. Ταυτόχρονα ο Starčević, θεωρούσε τους Σλοβένους ως Αλπικούς Κροάτες (ενώ στην πραγματικότητα είναι Καραντανοί Σλάβοι με ισχυρή Αλπική Σουηβική και Αυστρο-Βαυαρική επιρροή) ενώ το μεγαλύτερο παράδοξο στο Μανιφέστο του ήταν ότι, θεωρούσε τους Σέρβους ως 100% Κροάτες (!) οι οποίοι αναγκάστηκαν να γίνουν με το ζόρι Χριστιανοί Ορθόθοξοι από τους κατακτητές νομάδες Βλάχους που τους υπέταξαν κατά το Μεσαίωνα (αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει σε ένα άρθρο του, το 1876, με τίτλο ''Pasmina Slavoserbska po Hervatskoj'', δηλαδή ''Το Βλαχο-Σερβικό Γένος στην Κροατία''). Θεωρούσε λοιπόν τους Σέρβους ως τους κυρίως ειπείν ''Βλαχοποιημένους'' Κροάτες της Ιλλυρικής Ζώνης. Ο Starčević, θεωρούσε μάλιστα τη Μεσαιωνική Σερβική Δυναστεία των Nemanjić ως υπόδειγμα Μεσαιωνικής Κροατικής Δυναστείας (!) ενώ κατά εκείνον, η ονομασία ''Σέρβοι'' ήταν το άλλο, εναλλακτικό όνομα για να πεις ''Κροάτες''. O Starčević επίσης, ενέτασσε και τους Βούλγαρους στην ίδια κατηγορία με τους Κροάτες ως Νοτιοσλαβικό κι αυτό έθνος στα Βαλκάνια. Βλέπουμε λοιπόν, πως το αρχικό όραμα για μια Αυτόνομη και Ισχυρή Μεγάλη Κροατία βασιζόταν σε δυο θρησκευτικές ταυτότητες, στο Χριστιανισμό (Ρωμαιοκαθολικισμό) και στο Ισλάμ. Αρκεί να φανταστούμε βέβαια ότι κάτι τέτοιο για τους Έλληνες και για τη σύσταση ενός Ελληνικού Κράτους, θα ήταν κάτι το φαινομενικά ατιμωτικό, κάτι το ''μίασμα'' και φυσικά κάτι το εντελώς παράλογο.


Όμως αν μελετήσει κάποιος καλύτερα τη Νεοελληνική Ιστορία, θα παρατηρει ότι, κάποιοι Ήρωες Αγωνιστές του 1821 όπως ο Μακρυγιάννης και ο Κολοκοτρώνης θα είχαν διαφορετική γνώμη με τους σύγχρονους Νεοέλληνες, καθώς είχαν εκφράσει την σύνθεση μιας Ελλάδας με δυο γλώσσες, Ελληνικής και Αλβανικής και με δυο θρησκείες, τη Χριστιανική Ορθοδοξία και το Σουνιτικό Ισλάμ. Βέβαια, η Ιστορία και η Γεωπολιτική της Κροατίας είναι εντελώς διαφορετικές από τη Γεωπολιτική και την Ιστορία της Ελλάδας για μια τέτοια ''καινοτόμο'' πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική σύμπραξη Ισλάμ και Χριστιανισμού. Αλλά, όπως έγραφε ο Dr. Starčević στο Μανιφέστο του, κύριος πυρήνας συγκρότησης ενός ισχυρού Έθνους/Κράτους κι Αυθύπαρκτης Εθνικής Ταυτότητας είναι η Φυλή και το Αίμα και όχι η Θρησκεία. Από πλευράς Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων, τα πάντα μπορεί να έρθουν σε σύμπραξη, όσο αντίθετα και να φαίνονται μεταξύ τους, εάν οι ιθύνοντες της σύμπραξης αυτής έχουν να κερδίσουν περισσότερα από τη σύμπραξη αυτή από ότι θα χάσουν. Όσο αντιθετα κι αν φαίνονται κάποια αξιακά συστήματα κι όσο έντονη κι αν υπήρξε η αντίθεσή τους, λόγω προηγούμενων ιστορικών αναγκαιοτήτων, εάν τα συμφέροντα των φορέων τους συμπίπτουν και συγκλίνουν, τόσο δυνατή κι εφικτή είναι η σύμπραξή τους αυτή. Το ίδιο θα μπορούσα να ισχυριστώ στο μέλλον για μια μικτή Ενιαία Ελληνο-Τουρκική Αιγαιακή Συνομοσπονδία, με Ελλάδα και Τουρκία, ένα ενιαίο Κράτος με κέντρο το Αιγαίο. Και κάτι αντίστροφο μπορεί να συμβεί στη Ρωσία, όπου ως αυθύπαρκτη χώρα μπορεί να φτάσει στο τέλος της κάποια στιγμή. Ο Ετεροκαθορισμός μπορεί να μετατραπεί εύκολα σε Ομοκαθορισμό και Ταύτιση υπό κατάλληλες γεωπολιτικές συνθήκες όπως π.χ. εμφάνιση νέου αντιπάλου, εύρεση από κοινού νέων οικονομικών στόχων, συνεργασία για ειδικούς σκοπούς, κλπ. Κατά τη γνώμη σας τι πιστεύετε για την καταγωγή του τρισμεγίστου οραματιστή Nikola Tesla; Ήταν Κροάτης ή Σέρβος; Κατά τη γνώμη μου το ερώτημα αυτό είναι ένα σκέτο παράδοξο και με βάση τα γραφόμενά μου, μάλλον περιττό (συνεπώς και ρητορικό).


Έτσι λοιπόν, το Ιλλυρικό Κίνημα άρχισε να γιγαντώνεται στην Κροατία, κι επεκτεινόμενο στη Σερβία και στι Βοσνία, έφτασε στο σημείο να γίνει αφορμή για την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Κροατικός Ιλλυρισμός ''έπεσε στα χέρια'' των Σέρβων και μετετράπη σε ''Νοτιοσλαβισμός'' (Γιουγκοσλαβισμός) και δημιουργήθηκαν τα πρώτα ένοπλα κινήματα (όπως αυτό της Νέας Βοσνίας/Mlada Bosna). Τα Ιλλυρο-Γιουγκοσλαβικά εθνικιστικά κίνητρα ήταν αυτά που όπλισαν το χέρι του Σέρβου Εθνικιστή Gavrilo Princip, ο οποίος δολοφόνησε τον Αρχιδούκα της Αυστρίας Φραγκίσκο Φερδινάνδο και τη γυναίκα του, Σοφία, Δούκισσα του Hohenberg, στο Σαράγεβο της Βοσνίας, στις 28 Ιουνίου 1914. Κι αυτό στάθηκε ως δικαιολογία, ως αφορμή για την επακόλουθη κήρυξη πολέμου και εισβολή της Αυστροουγγαρίας στη Σερβία.


Ο Gavrilo Princip μπορεί να ήταν Σέρβος αλλά, είχε ως Πνευματικούς Δασκάλους, δύο Κροάτες, τον Ljudevit Gaj και τον Δρα Ante Starčević, όμως ο ίδιος, αυτοπροσδιορίζετο ως ''Καθαρός Γιουγκοσλάβος'' στο έθνος και Ιλλυριστής στο φυλετικό πνευματικό του φρόνημα. Στόχος του Princip ήταν να συσπειρώσει τους Γιουγκοσλάβους κατά της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορικής Κυριαρχίας, με στόχο τη δημιουργία μιας Ανεξάρτητης Γιουγκοσλαβίας, η οποία τελικά κι επετεύχθη το 1918. Χαρακτηριστικά, ο Princip, κατά τη διάρκεια της δίκης του, δήλωσε: ''Είμαι ένας Γιουγκοσλάβος Εθνικιστής και με ενδιαφέρει η ενοποίηση όλων των Γιουγκοσλάβων σε ένα νέο κράτος! Δεν με ενδιαφέρει τι μορφή και τι οργάνωση θα έχει το νέο κράτος αυτό, αλλά θα πρέπει να είναι πάση θυσία αυτόνομο, αυτούσιο και παντελώς ελεύθερο από την Αυστρία και την Ουγγαρία!'' Αυτά δήλωσε ο Princip και συνεπώς με βάση τη δήλωσή του, όλα τα προαναφερθέντα γραφόμενά μου, επιβεβαιώνονται και με το παραπάνω... Να που η Νεότερη Ιστορία των Βαλκανίων λοιπόν, δίνει ένα ζωντανό παράδειγμα μιας -Αυθορμήτως Επαχθείσας- Εθνογένεσης.



Το εξώφυλλο του βιβλίου του Δρος Ante Starčević, μέσα στο οποίο συναντάται και το περίφημο Μανιφέστο του. Βλέπουμε πως ο τίτλος του βιβλίου του είναι ''Iztočno pitanje'', όπου στα Κροατικά σημαίνει ''Ανατολικό Ερώτημα''. Το Ανατολικό Ερώτημα (ή αλλιώς Ανατολικό Ζήτημα) ανεφέρετο γενικώς στον εγγενή ανταγωνισμό μεταξύ Ανατολής και Δύσης και κυρίως στα ανακύπτοντα Πολιτικά, Γεωπολιτικά, Οικονομικά, Κοινωνικά και Διπλωματικά Προβλήματα που αναδύθηκαν από την αδυναμία διατήρησης συνοχής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας περί τα μέσα έως και το τέλος του 17ου αιώνα. Το προαίσθημα της διάλυσης μιας δυνατής αυτοκρατορίας όπως η Οθωμανική, η οποίοα αποτελούσε ισχυρό Γεωπολιτικό Ρυθμιστή στην Ευρασία, έδινε ευκαιρίες σε μικρές εθνοτικές συσπειρώσεις στα Βαλκάνια να χτίσουν δικά τους κράτη μέσω αυθόρμητων Εθνογενέσεων.

Η Κροατία στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ενσωματωμένη φυσικά στην Αυστροουγγαρία και στα επίσημα στρατεύματά της, μέσω της συγκρότησης του Τριαδικού Βασιλείου της Κροατίας, της Δαλματίας και στης Σλαβονίας (Σλαβονία είναι η λεγόμενη ''Ουγγρο-Κροατία'' στα ανατολικά της χώρας με πρωτεύουσα το Osijek στις όχθες του Δράβου. Μην την μπερδέψετε με καμια Σλοβενία, ε;). Για όποιον αναγνώστη/στρια αισθάνεται οικεία με τους τότε διοικητικούς όρους της Αυστροουγγρικής Γεωπολιτικής, όπως ''Κισλειθανία'' και ''Τρανσλειθανία'', τα πράγματα θα είναι πιο ξεκάθαρα στο κεφάλι του. Εν συνεχεία, μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, σχηματίστηκε το Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων (η μετέπειτα Γιουγκοσλαβία) το 1918, όπου εκεί επικράτησαν πολιτικά οι Σέρβοι -δηλαδή οι Σέρβοι πήραν τη θέση των Ούγγρων ως ''Άλλοι'' (ως δυνάστες, τύραννοι και μακροπρόθεσμα ως θανάσιμοι εχθροί των Κροατών). Οι Σέρβοι συχνά εναντιώνονταν στους Κροάτες και τους αντιμετώπιζαν υποτιμητικά, λόγω κυρίως του παρελθόντος των Κροατών ως πρώην πολίτες και στρατιώτες της εχθρικής σε αυτούς, Αυστροουγγαρίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσουν οι Κροάτες να τονίζουν την Θρησκεία ως Παράμετρο Αυτοπροσδιορισμού τους, μέσω του Ρωμαιοκαθολικισμού, ο οποίος λειτούργησε ως ειδοποιός διαφοροποιητική παράμετρος προσδιορισμού της Κροατικής Εθνικής Ταυτότητας έναντι των Ορθοδόξων Σέρβων, με αποκορύφωμα το Ανεξάρτητο Κράτος των Ustaše του Ante Pavelić, το 1941 και τις γνωστές θηριωδίες των Κροατών Υπερεθνικιστών εναντίον των Σέρβων (ή Μεγαλοσέρβων Τυράννων όπως τους αποκαλούσαν οι Κροάτες).


Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, φτάνουμε πλέον στην Ηνωμένη Γιουγκοσλαβία της 29 Νοεμβρίου του 1943, όπου ο Κροάτης Στρατάρχης Josip Broz Tito τόνισε την ύπαρξη της Κροατικής Ταυτότητας με τους κοινούς Νοτιοσλαβικούς Δεσμούς και την Σερβική Γλώσσα, διαμορφωνοντας τη Σερβοκροατική ή Κοινή Γιουγκοσλαβική Εθνική Ταυτότητα, θεωρώντας και τους Σλοβένους απλά ως ''Επαρχιώτες Ορεινούς Κροάτες'' (ενώ ως έθνος είναι Καραντανοί και Αυστριακοί) και τους Μακεδόνες ως ''Νοτιοανατολικούς Σέρβους''. Επισης, οι Μαυροβούνιοι εθεωρούντο ''Σέρβοι'' (και μάλλον οι πιο ''καθαροί'' Ιλλυριοί) και οι Βόσνιοι ήταν απλά Σέρβοι και Κροάτες, όπου ένα μεγάλο μέρος των Κροατών ήταν Μουσουλμάνοι (οι κυρίως ''Βόσνιοι'' δηλαδή). Την ίδια στιγμή στην Βοϊβοντίνα και στο Κόσοβο, άρχιζε η κατάσταση να είναι τεταμένη, με τους Ούγγρους και τους Αλβανούς αντιστοίχως να απειλούν και οι δύο με αιματηρές εξεγέρσεις τους Σέρβους. Οι Σλοβένοι αρχίζουν να προσανατολίζονται προς την Τευτονική Δύση μέσω επαφών με την Αυστρία και τον Ιταλικό Βορρά και οι Κροάτες να παίρνουν σιγά σιγά τα όπλα με τους Σέρβους να τους περιμένουν στη γωνία για επόμενο γύρο αιματοχυσιών. Έτσι λοιπόν διαλύθηκε και η Γιουγκοσλαβία του Tito. Μπορούμε να εικάσουμε ότι με κάποιο τέτοιο σεπαρατιστικό (αποσχιστικό) τρόπο στην ενδοχώρα της Ρωσίας θα αρχίσουν να ξεφυτρώνουν αυτούσια κράτη με δικά τους συμφέροντα κι ανάλογο ''εθνικισμό'' παραμερίζοντας το Κρεμλίνο κι οδηγώντας τη Ρωσία σε διάλυση (μετά από αιματηρούς εσωτερικούς πολέμους φυσικά); Βλέπετε εδώ τι έγινε στη Γιουγκοσλαβία.


Όλες αυτές τις καταστροφικές εντάσεις, ανάγονται στην περίοδο μετά το θάνατο του Tito. Συνεπώς μπορούμε να μιλάμε για τη -επιφανειακά- Ηνωμένη Γιουγκοσλαβία ως ένα βαθιά τεχνητό και προσωπολατρικό κράτος (που άγγιζε τα όρια της ''Ανθρώπολατρικής Θεοκρατίας'') με βαθιά και τεράστια κοινωνική και οικονομική διαφθορά. Συνεπώς, έπειτα από μια περίοδο πολιτικής και οικονομικής κρίσης, εντός της δεκαετίας του 1980, οι Δημοκρατίες που συνιστούσαν τη Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας πήραν ένα επεισοδιακό ''διαζύγιο'', διαχωρίστηκαν εντελώς. Όμως τα ήδη βαθιά προβλήματά τους που είχαν εντός τους ήταν σχεδόν άλυτα με αποτέλεσμα να οδηγηθούν σε αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ τους.


Συνεπώς, μετά το θάνατο του Tito το 1980, η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε βαθμιαία, σε μια δεκατία κι όχι αμέσως. Στην πορεία αυτή του χρόνου, ξεκινούν τα σοβαρά ''ντράβαλα'' στην Ιστορία των Βαλκανίων, με αποκορύφωμα τους γνωστούς σε όλους μας Γιουγκοσλαβικούς Πολέμους, οι οποίοι ήταν μια σειρά εθνικών/εθνικιστικών πολέμων κι εξεγέρσεων που διεξήχθησαν από το 1991 έως το 1999/2001 στην πάλαι ποτέ ''Ηνωμενη Γιουγκοσλαβία'' του Tito. Οι πόλεμοι αυτοί επηρέασαν αρχικά κυρίως τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τα γειτονικά με αυτή τμήματα της Κροατίας κι αργότερα, σε βάθος χρόνου, ενεπλάκη και το Κόσοβο. Ως φυσικό κι επόμενο, αυτοί οι πόλεμοι συνέβαλαν στην πλήρη διάλυση και ισοπέδωση του Γιουγκοσλαβικού Κράτους. Ήδη φυσικά το κράτος ήταν υπό διάλυση, λόγω της οικονομικής κρίσης, την εποχή που οι δημοκρατίες που το απήρτιζαν, κήρυτταν την ανεξαρτησία τους. Και σαν να μην έφτανε αυτό, τα ζητήματα των εθνοτικών μειονοτήτων στις νέες πλέον παράγωγες χώρες (Σέρβοι, Κροάτες, Αλβανοί αλλά και Ούγγροι της Βοϊβοντίνα), εξακολουθούσαν να παραμένουν ανεπίλυτα από το Διεθνές Δίκαιο, όταν αναγνωρίστηκαν επίσημα πια, τα νέα αυτά παράγωγα κράτη ως Αυτούσιες Κρατικές-Εθνικές Οντότητες. Τέλος, η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας του Tito έφερε στην επιφάνεια το ζήτημα της Μακεδονικής Ταυτότητας σε Ελλάδα και FYROM, μέσω του περίφημου ''Ονόματος της Μακεδονίας'', το οποίο λύθηκε επιτυχώς, δια της Συμφωνίας των Πρεσπών το 2018, επί Κυβέρνησης Αλέξη Τσίπρα στην Ελλάδα και Ζόραν Ζάεφ στην επίσημα πλέον ονομαζόμενη, Βόρεια Μακεδονία.


Εν κατακλείδι, οι Κροάτες, από το 1990, έχουν ''καθαρίσει'' τη γλώσσα τους από κάθε γλωσσική Σερβική επιρροή και μέχρι τώρα πλέον, έχουν στρέψει τον εθνικό προσδιορισμό τους σε πιο Κεντρο-ευρωπαϊκούς ιστορικούς, γλωσσικούς και πολιτισμικούς προσδιορισμούς όπως π.χ. δεσμούς με τη Σλοβενία, την Αυστρία, την Ουγγαρία (χμ,τον αρχικό δυνάστη τους!), έως και αναφορές του απώτατου παρελθόντος τους σε αρχαίες φυλές της Ευρασίας όπως Πρωτο-Ιρανούς Νομάδες, Σκύθες, Σαρμάτες, Αρχαίους Βενετούς αλλά και Γότθους. Την ίδια στιγμή, ο Ρωμαιοκαθολικός φανατισμός των Κροατών είναι από τους πιο ακραίους στον Ευρωπαϊκό Κόσμο, ενώ ταυτόχρονα το Ισλάμ είναι κι αυτό βασικό στοιχείο της Εθνικο-Πολιτισμικής Παράδοσής τους. Ο Ρωμαιοκαθολικισμός όμως, όπως οι ίδιοι οι Κροάτες υποστηρίζουν, αποτελεί ένα από τα πιο θεμελιώδη προσδιοριστικά αξιακά στοιχεία της σύγχρονης Εθνικής τους Υπόστασης, της σύγχρονης Εθνικο-Κρατικής Αυτουσιότητάς τους. Το ίδιο αντίστοιχα ακριβώς δηλώνουν οι Σέρβοι, οι Έλληνες και οι Ρώσοι για την Ορθοδοξία. Αν και ο Πούτιν έχει υποστηρίξει ότι και το Ισλάμ είναι αναπόσπαστο στοιχείο της Ρωσικής Εθνικο-Πολιτισμικής και Κρατικής Υπόστασης. Όπως λοιπόν η Κροατία, έτσι και μια οποιαδήποτε χώρα στο χάρτη της υδρογείου δεν γεννήθηκε εκ του μηδενός αλλά έχει από πίσω της μια πολύπλοκη ιστορία, όπου η εξέτασή της και μόνο, αναιρεί εντελώς την de facto Αυτούσια Εθνικο-Κρατική και Πολιτισμική Ταυτότητα όπως θέλουν να την ευαγγελίζονται με μεταφυσικούς και συναισθηματικούς όρους οι κάθε λογής Έλληνες εθνικοπατριώτες αλλά και οι επιφανειακά σκεπτόμενοι συγγραφείς, ιστορικοί, πολιτικοί, δημοσιογράφοι αλλά και απλοί καθημερινοί Έλληνες πολίτες.


Που καταλήγουμε λοιπόν με βάση τα παραπάνω; Ποια είναι η αντιπροσωπευτικότερη Διανοητική Προσέγγιση που κρίνεται ικανή να θέσει ένα de facto Νομικό Συμβόλαιο για την επίσημη νομική αυθυπαρξία μιας Χώρας/Κράτους/Λαού στη Διεθνή Σκηνή, στο Διεθνές Προσκήνιο και στα επίσημα Χρονικά του Διεθνούς Δικαίου; Μήπως εδώ θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε έναν Θεμελιώδη Αναθεωρητισμό; Μήπως γεννιέται μια νέα καινοτόμος Σχολή Διεθνούς Δικαίου στον Παγκόσμιο Γεωπολιτικό Ορίζοντα με πολύ μέλλον και ίσως με πολλή μεγάλη επιρροή στα Διεθνή Θέματα στο κοντινό μέλλον; Βλέπουμε ότι το Διεθνές Δίκαιο έχει τεράστιο παρελθόν, αποτυπωμένο στην Ανθρώπινη Φύση (Ανθρώπινη Εξέλιξη, Εθνογενέσεις και Υπερκρατικές Συσπειρώσεις στην Παγκόσμια Ιστορία) αλλά σχετικά μικρή Ιστορία (Η Αρχή της Δημιουργίας Διεθνούς Κοινωνίας διατυπώθηκε μόλις το 1560, κατά τη Θρησκευτική Μεταρρύθμιση του Μαρτίνου Λούθηρου). Ποιο θα είναι το μέλλον του; Όλα αυτά λοιπόν, αποτελούν τροφή για σκέψη!


Συγγραφέας του παρόντος άρθρου: Γιώργος-Φανούριος Πουλόπουλος

64 views0 comments
Post: Blog2_Post
bottom of page